سهم ۳۶۳۳ میلیارد تومانی خودروسازان از انتشار صکوک
به گزارش روابط عمومی شرکت مدیریت دارایی مرکزی بازار سرمایه در مصاحبه دنیای خودرو با غلامرضا ابوترابی، مدیرعامل شرکت مدیریت دارایی مرکزی بازار سرمایه مطرح شد:
آخرین سررسید اوراق مربوط به صکوک مرابحه شرکت کرمانموتور (سهامی خاص) به مبلغ یک هزارمیلیاردریال است که در آذرماه سال جاری انجام شد. تعدادی از بانی ها نیز مانند شرکت مخابرات ایران، شرکت ایرانی تولید اتومبیل سایپا، شرکت ایرانخودرو، دولت و غیره قبل از سررسید اوراق خود اقدام به انتشار یک یا چند صکوک دیگر کردهاند
لطفا درخصوص اوراقی که تاکنون سررسید شدهاند، توضیح دهید. وضعیت خودروسازان در انتشار اوراق به چه شکل است؟
از اواخر سال ۱۳۸۹ تاکنون تعداد ۸۰ صکوک در قالب عقدهای اجاره، مرابحه، رهنی، منفعت، خرید دین و سفارش ساخت توسط شرکتهای واسط مالی مجموعا به مبلغ ۴۹۴هزار میلیارد ریال در بازار سرمایه ایران منتشرشده که ۳۲ مورد آن مجموعا به مبلغ ۵۵ هزار میلیاردریال پس از پرداخت مرتب اقساط و مبلغ اسمی اوراق در پایان عمر اوراق سررسید شدند.
درحالحاضر تعداد ۱۴مورد از این اوراق به مبلغ ۵۸هزارمیلیاردریال در بازار بورس اوراق بهادار تهران و تعداد ۳۴مورد آن به مبلغ ۳۸۰هزارمیلیاردریال در بازار فرابورس ایران در حال معامله است.
آخرین سررسید اوراق مربوط به صکوک مرابحه شرکت کرمانموتور (سهامی خاص) به مبلغ یکهزار میلیارد ریال است که در آذرماه سال جاری انجام شد. تعدادی از بانیها نیز مانند شرکت مخابرات ایران، شرکت ایرانی تولید اتومبیل سایپا، شرکت ایرانخودرو، دولت و غیره قبل از سررسید اوراق خود اقدام به انتشار یک یا چند صکوک دیگر کردهاند.
میزان اوراقی که خودروسازان از سالهای اخیر تاکنون منتشر کردهاند و همچنین میزان اوراقی که سر رسیده شده، چقدر است؟
همانطور که گفتم تاکنون بسیاری از خودروسازان اقدام به انتشار این اوراق کردهاند که برخی از آنها سر رسیده شدهاند و برخی همچنان در حال معامله است. از ۵هزارو۵۳۴ میلیارد تومان اوراق سررسیدشده سهم زیرمجموعههای شرکت سایپا نظیر شرکت لیزینگ رایانسایپا، شرکت تولیدی موتور، گیربکس و اکسل سایپا، در مجموع بیشاز ۱۲۲میلیارد تومان بوده است. همچنین در بخش سررسیدشدهها برای شرکت کرمانموتور ۱۰۰میلیارد تومان اوراق مرابحه منتشر و سررسید شده است.
درحالحاضر اوراق کدام یک از خودروسازان و قطعهسازان در حال معامله در بازار سرمایه است؟
شرکت سایپا در چند نوبت اقدام به انتشار اوراق مرابحه و اجاره کرده است. این شرکت در مجموع حدود ۲هزارو۳۴۰ میلیارد تومان اوراق و شرکت بازرگانی سایپایدک نیز ۸۵میلیارد تومان اوراق اجاره با سررسید تیرماه سال آینده منتشر کرده است.
همچنین شرکت ایرانخودرو نیز تا کنون یکهزارو۸ میلیارد تومان اوراق مرابحه و رهنی منتشر کرده که سررسید هر دو اوراق این شرکت سال آینده است. ضمن اینکه دیگر خودروساز کشور یعنی کرمانموتور مبلغ ۲۰۰میلیارد تومان اوراق رهنی با سررسید بهمنماه سال آینده منتشر کرده است.
چه تغییراتی در بحث اوراق بهادار اسلامی در چند ماه اخیر رخ داده است؟
میتوان گفت سازمان بورس و اوراق بهادار در حال انجام فعالیتهایی ازجمله تدوین دستورالعمل انتشار اوراق بیمه اتکایی و اوراق خسارتهای فاجعهآمیز است که اولین قدم همراهی بازار سرمایه و صنعت بیمه محسوب میشود.
«وارانت» ابزاری دیگر است که بهتازگی در کمیته فقهی سازمان بورس و اوراقبهادار به تصویب رسیده است. این ابزار در دانش مالی عبارت است از اختیار خریدی که روی اوراق بهادار شرکت توسط خود شرکت منتشر میشود. این ابزار مناسب ناشرانی است که ضمن برآورد بازار میتوانند نسبت به ریسک نوسانهای قیمت در آینده اطمینانخاطر داشته باشند.
همچنین، کمیته فقهی در جلسات گذشتهاش درخصوص اضافهکردن کوپن سود به اسناد خزانه اسلامی، موافقت کرد که «اگر کوپنهای سودی که در اسناد خزانه اسلامی قرار است اضافه شود، بدون ارزش اسمی معین در ابتدای واگذاری باشد و ارزش اسمی آنها در مقطع پرداخت سود تعیین شود، از نظر کمیته فقهی بلامانع است.»
اجرا شدن این مصوبه منوط به بررسی و تایید ابعاد عملیاتی آن در منابع بودجهای دولت است و بنا به توضیحات ارائهشده، این سازوکار میتواند به افزایش جذابیت این اسناد خزانه اسلامی برای سرمایهگذاری کمک کند و باعث افزایش رضایت پیمانکاران شود.
آیا بازار سرمایه درحالحاضر در زمینه انتشار اوراق بهادار برای تامین مالی به بلوغ کافی رسیده است؟
در گذشته شرکتها و بنگاههای اقتصادی، تامین مالی خود را از طریق بازار پول انجام میدادند، اما در سالهای اخیر باتوجه به توسعه بازار سرمایه به تامین مالی از طریق بازار سرمایه، تاکید بیشتری شده است.
امروزه بازار سرمایه با فراهمآوردن انگیزههای قوی برای پساندازها، تشکیل سرمایه و سرمایهگذاری در مقایسه با دیگر شیوهها زمینه را برای تجهیز سرمایههای داخلی فراهم میکند.
این بازار درعین حال میتواند ابزاری برای جذب سرمایههای خارجی نیز باشد. تجربه چندسال اخیر نشان داده، بازار سرمایه گزینه مورد علاقه بنگاههای اقتصادی برای تامین مالی است و ابزارها و نهادهای مالی جدید توانستهاند شرکتها را برای تامین منابع مالی کمک کنند.
در این مدت، بسیاری از طرحهای توسعهای با استفاده از منابع مالی تجهیزشده از طریق بازار سرمایه شامل افزایش سرمایه یا انتشار اوراق بدهی، به اجرا درآمده و با استفاده از همین روشها نیز سرمایه در گردش بنگاهها تامین شده است. همچنانکه در بازارهای مالی معتبر دنیا طیفهای گوناگونی از ابزارهای مالی طراحی و به سرمایهگذاران عرضه میشود.
تنوع ابزارهای مالی که هریک نیاز طیف خاصی از سرمایهگذاران را هدف قرار داده و طرفداران خاص خود را داشته باشد، به طراحان آنها جایگاه ویژهای بخشیده، در کشور ما نیز انواع اوراق تامین مالی به بازار عرضه شده است. برای مثال از آنجا که بانکها در شرایط حاضر به لحاظ اعطای تسهیلات به بنگاهها و واحدهای تولیدی با محدودیت منابع روبهرو هستند، بانکمرکزی طرح جدیدی را در دستور کار خود قرار داده است تا اوراقی به نام گام منتشر شود و از طریق آن بنگاههای اقتصادی بتوانند تامین مالی کنند.
از طریق صدور اوراق گام، بنگاههای اقتصادی میتوانند در شرایط سخت تحریمی به روش ساده، سریع و مطمئن از ظرفیتهای بازار سرمایه و بدهی برای تامین مالی خود استفاده کنند. بهنظر میرسد نهاییشدن اوراق دستورالعمل گواهی اعتبار مولد (گام) توسط بانکمرکزی و شورای پولواعتبار، میتواند نقش مهمی در تسهیل تامین مالی سرمایه در گردش شرکتها ایفا کند.